Pomiędzy kojarzącym się wszystkim z pochodami, dniem 1 maja, a 3 maja- świętem konstytucji, jest jeszcze inny dzień, ważny dla nas. Z roku na rok zyskuje na znaczeniu, gdyż w wielu domach pamięta się o tym by wywiesić flagę naszego kraju. To święto, to obchodzony 2 maja Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej.
Dzień Flagi został ustanowiony przez Sejm w 2004 roku. To święto, które ma wyrażać szacunek do flagi i propagować wiedzę o polskiej tożsamości oraz symbolach narodowych. Tak więc 2 maja organizowane są różnego rodzaju akcje oraz manifestacje patriotyczne. Jedna z największych akcji, która miała miejsce w Dzień Flagi, odbyła się w Bytomiu w 2009r. Wtedy to ponad 500 osób utworzyło biało-czerwoną flagę z przygotowanych wcześniej i uniesionych w jednakowym czasie parasolek.
Obecnie popularne stało się noszenie w Dniu Flagi kokardy narodowej. Oprócz Polski, święto własnej flagi mają także inne kraje, m.in. Stany Zjednoczone, Meksyk, Argentyna, Finlandia, Ukraina, Litwa czy Chiny. Dnia 2 maja w 1945 r. polscy żołnierze z 1 Dywizji im. Tadeusza Kościuszki , zdobywający stolicę hitlerowskich Niemiec umieścili biało-czerwoną flagę na Kolumnie Zwycięstwa oraz na Reichstagu w Berlinie.
Co ciekawe, data 2 maja to również Dzień Polonii i Polaków za Granicą. Święto zostało ustanowione w 2002 roku uchwałą Senatu, jest uroczyście obchodzone we wszystkich środowiskach polonijnych na świecie. Największa grupa Polonusów żyje w Stanach Zjednoczonych. Inne duże skupiska są w Brazylii, Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Francji, Niemczech. Polacy mieszkają też na Litwie, Białorusi i Ukrainie.
Historia flagi i barw
Jaka jest historia powstania flagi Polski i jej barw? Jej czasy sięgają wielu stuleci wstecz. Polska flaga składa się z dwóch równych, poziomych pasów – białego i czerwonego. Oficjalnie została uznana za symbol narodowy w 1919 roku. Barwy, biel i czerwień mają pochodzenie heraldyczne. Wywodzą się z barw herbu Królestwa Polskiego i herbu Wielkiego Księstwa Litewskiego. Biel pochodzi od bieli orła, będącego godłem Polski, i bieli Pogoni , rycerza galopującego na koniu, będącego godłem Litwy. Ale też biel symbolizowała czystość, porządek i szlachetność. Kolor czerwony był symbolem ognia i krwi. Oznaczał odwagę i waleczność. Czerwień była kolorem uprzywilejowanym, używali jej najdostojniejsi i najbogatsi.
Czym jest samo pojęcie „flagi”? Słowo to pochodzi z języka niemieckiego i oznacza rodzaj chorągwi. Chorągiew jest zapewne najstarszym rozpoznawczym znakiem bojowym. Był to po prostu płat materiału w określonych barwach, na którym widnieje godło. Na polu bitwy chorągiew pomagała rozróżnić walczące strony, wskazywała kierunek natarcia i wyznaczała miejsce zbiórki. Sygnałem do rozpoczęcia bitwy było rozwinięcie chorągwi. Honor rycerzy, którym powierzono chorągiew, zależały od tego, czy zdołali ją w czasie bitwy ochronić. Wystarczy przypomnieć sobie epizod z polską chorągwią pod Grunwaldem. Z czasem pojawiły się też inne formy. Widok szarżującej XVII wiecznej husarii na której kopiach powiewały biało czerwone proporce to wiodk miły każdemu miłośnikowi wojskowości i historii Polski.
Kiedy powstała pierwsza polska chorągiew z orłem? Kronikarz, Wincenty Kadłubek napisał, że w 1182 r. Kazimierz Sprawiedliwy walczył pod znakiem orła. Natomiast flagi państwowe zaczęły powstawać pod koniec XVIII wieku. Wywodziły się od chorągwi królewskich- kolor godła umieszczano na górze flagi, a kolor tła na dole. Barwy narodowe związane są też ze słynną Konstytucją 3 maja. W charakterze barw narodowych biały i czerwony pojawiły się po raz pierwszy w 1792 r. podczas obchodów pierwszej rocznicy uchwalenia tejże Konstytucji. Damy wystąpiły w białych sukniach przepasanych czerwonymi szarfami, a panowie nałożyli biało-czerwone szarfy. Pierwszą manifestacją, w czasie której niesiono biało-czerwone flagi, był pochód w Warszawie w 1916 r. z okazji 125. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja.
Obradujący w czasie powstania listopadowego Sejm Królestwa Polskiego w dniu 7 lutego 1831 r. uznał biel i czerwień za barwy narodowe. I właśnie tymi kolorami witano w Niemczech żołnierzy powstania listopadowego, udających się na emigrację. Żołnierze powstania styczniowego 1863 r. zakładali również dwukolorowe opaski.
Biało czerwone kokardy, opaski w barwach bieli i czerwieni był wiernymi towarzyszami uczestników każdej walki o niepodległość. Pamiętajmy o tym, ilekroć widzimy polską flagę.
Tomasz Wojciechowski